Het komt in de beste kringen voor: na geruchten over pestgedrag aan het Engelse hof door Meghan Markle kunnen we op NU.nl lezen dat de groothertogin van Luxemburg haar medewerkers niet erg koninklijk behandelt. Haar personeel zegt zich al jaren niet veilig bij haar te voelen en meerdere medewerkers zijn vanwege haar grensoverschrijdende gedrag opgestapt. Uit een eerder rapport dat begin 2020 uitkwam bleek dat het bij het hof ontbrak aan een heldere structuur en dat er een angstcultuur heerste. De meest recente uitbarsting was voor de premier van Luxemburg, Xavier Bettel, reden om actie te ondernemen en een hervorming van het hof te onderzoeken.
Neemt u vooral contact op met de vertrouwenspersonen van Resolute die u kunnen adviseren hoe u binnen uw organisatie de koninklijke weg kunt bewandelen.
Het aanstellen van een in- of externe vertrouwenspersoon is de laatste tijd veelvuldig in het nieuws. Gisteren meldde NOS Nieuws dat vertrouwenspersonen binnen afzienbare tijd mogelijk verplicht worden gesteld. Kleine bedrijven willen hiervoor graag een alternatief. Hoe kleiner het bedrijf, hoe eerder je namelijk weet over wie en wat het gaat als iemand naar een vertrouwenspersoon stapt. Daarom zou in het in de maak zijnde wetsvoorstel ook geregeld moeten worden dat er voor kleinere bedrijven een vertrouwenspersoon op brancheniveau of via de arbodienstverlener moet kunnen zijn. Dit is nu juist waarin de vertrouwenspersonen van Resolute uw bedrijf een meerwaarde kunnen bieden: binnen de Resolute Groep zijn er veel contacten met diverse brancheverenigingen en nauwe samenwerkingen met arbodienstverleners. Neem voor meer informatie en advies gerust contact op met onze vertrouwenspersonen: zij kunnen u adviseren over de beste mogelijkheden voor uw bedrijf.
Na het opzienbarende artikel in de Volkskrant, waarin Matthijs van Nieuwkerk werd ontmaskerd als een enorme bullebak op de werkvloer, komen veel vergelijkbare verhalen bij de mensen los. Iedereen blijkt wel een verhaal of situatie te kennen waarbij er sprake is van een dominante leidinggevende met onredelijk gedrag waar mensen echt bang voor zijn.
In een artikel van RTL nieuws wijst Laura Willemse van Stichting Pesten op de Werkvloer op de mogelijkheid om samen met een collega de stap te zetten naar een vertrouwenspersoon. Niet iedereen hoeft dan slachtoffer te zijn maar samen kan een verhaal of een bepaalde gang van zaken wel bevestigd worden.
Ook vakbond FNV pleit voor het hebben van een vertrouwenspersoon. “Elk bedrijf is verplicht voor een veilige werkvloer te zorgen. Daarvoor is het ook noodzakelijk dat er een onafhankelijk vertrouwenspersoon is. Bedrijven die dat niet hebben zouden fors beboet moeten worden.”
Iedere werknemer heeft recht op een sociaal veilige werkomgeving. Maandag 26 september a.s. vindt daarom het debat over het voorstel van de wet van het lid Senna Maatoug tot wijziging van de Arbeidsomstandighedenwet in verband met het verplicht stellen van een vertrouwenspersoon plaats. Met dit initiatiefwetsvoorstel wil de initiatiefnemer iedere werknemer een wettelijk recht op toegang tot een vertrouwenspersoon geven. Daarnaast wordt de positie van de vertrouwenspersoon in de organisatie versterkt. Het wetsvoorstel draagt bij aan het terugdringen van ongewenst gedrag op de werkvloer en het creëren van een veilige werkomgeving voor álle werknemers.
Het wetsvoorstel beoogt -op hoofdlijnen- het volgende te regelen:
- Een wettelijke verplichting van werkgevers tot het aanstellen van een of meerdere vertrouwenspersonen (nieuw artikel 13a. in de Arbowet);
- Het formuleren van basistaken van- en eisen (deskundigheid en ervaring) aan de vertrouwenspersoon;
- De ontslagbescherming van de vertrouwenspersoon.
Het gehele wetsvoorstel is te lezen bij de kamerstukken.
Het aanstellen van een interne vertrouwenspersoon binnen een bedrijf is een mooie stap in de verbetering van de bedrijfscultuur.
Een vraag die je je daarbij kunt stellen is: voldoet dat wel? Is alles daarmee goed geregeld en is het betrouwbaar of is dit niet een vorm van schijnveiligheid?
Lastige positie
Deze vertrouwenspersoon heeft toch een band met het bedrijf en waarschijnlijk een gevoel van loyaliteit. Vaak betreft het iemand die al langere tijd in het bedrijf werkzaam is, veel mensen kent en de organisatie begrijpt. Dit kan een pluspunt zijn maar plaatst de persoon ook in een lastige positie wanneer iemand een melding komt doen van een onveilige situatie. De melder kan ook een gevoel van trouw aan het bedrijf ervaren en zich afvragen of de vertrouwenspersoon zich wel echt onafhankelijk een mening kan vormen. Dit kan iemand er zelfs van weerhouden om een melding te doen.
AJAX
Als voorbeeld is de recente uitkomst van het, externe, onderzoek naar grensoverschrijdend gedrag binnen AJAX aan te voeren. Er was hier een interne vertrouwenspersoon aangesteld maar meerdere vrouwen hebben aangegeven het toch lastig te vinden om ongewenst gedrag daar te melden.
Partner
Een ander voorbeeld komt uit de weekendeditie van het NRC van 26 en 27 maart. Hierin stond een groot artikel over vrouwen die werkzaam zijn in de grote advocatenkantoren op de Amsterdamse Zuidas en waar het voor vrouwelijke advocaten moeilijk is om een plekje te veroveren als partner. Het is een artikel van meerdere pagina´s waarin onder een groot aantal vrouwelijke advocaten onderzoek is gedaan naar de werkcultuur binnen de advocatuur.
Een paar van deze vrouwen heeft te maken gehad met een bepaalde angstcultuur. Zij geven aan dat er nog steeds weinig ruimte is om dergelijke vergaande zaken aan te kaarten. Verbazingwekkend is de constatering dat in sommige gevallen de partners van het kantoor fungeren als vertrouwenspersoon….
Afstand
Deze geschetste situaties kunnen worden ondervangen door het aanstellen van een externe vertrouwenspersoon. Deze heeft veel meer afstand tot het bedrijf en de betrokken personen en kan, met de juiste afspraken, een veel neutralere benadering van de kwestie garanderen.
Op de werkvloer moet glashelder zijn wat gepast gedrag is, waar de
grenzen liggen en wat er gebeurt als die worden overschreden.
Iedereen moet zich in elk opzicht en op elk moment veilig voelen. Het
infoblad van VNO/NCW en MKB Nederland wil werkgevers handvatten bieden over herkennen van
seksuele intimidatie, de wettelijke regels en welke maatregelen
bijdragen aan een veilige omgeving, zoals het instellen van een
vertrouwenspersoon.
De ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) en Sociale Zaken en Werkgelegenheid maakten bekend dat het kabinet komt met een ‘nationale aanpak’ van seksueel wangedrag. Mariëtte Hamer zal worden aangesteld als regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld.
Het is “noodzakelijk om nu een doorbraak te forceren”, schrijft het ministerie van OCW. Hierbij verwijzen ze naar de onthullingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag bij The Voice Of Holland en onlangs bij Ajax.
Hamer zal benoemd worden voor drie jaar. Het kabinet schrijft in een persbericht: “Met Hamer willen we meer doen aan bewustwording en een veilige cultuur, want intimidatie en misbruik horen niet thuis in Nederland.”
Naar aanleiding van het nieuws rondom The Voice stuurde bestuurder Harrie Windmüller van BrabantWonen onderstaand bericht aan alle medewerkers:
Beste collega’s,
Afgelopen week heeft niet corona maar ‘The Voice of Holland’ de media gedomineerd. Afschuwelijke verhalen over seksueel grensoverschrijdend gedrag. Inmiddels is de aflevering van Boos zo’n 9 miljoen keer bekeken.
Seksueel grensoverschrijdend gedrag beperkt zich niet alleen tot de entertainment business. Het speelt in alle maatschappelijke sectoren. We zagen het door MeToo in de Amerikaanse filmwereld, maar ook in de wetenschap en tal van andere organisaties. Plekken waar afhankelijkheidsrelaties groot zijn en waar de competitie hoog is, zijn kwetsbaar voor machtsmisbruik.
Kennelijk is The Voice geen sociaal veilige omgeving geweest. Ik wil naar jullie uitspreken dat ik me verantwoordelijk voel en het ontzettend belangrijk vind dat wij bij BrabantWonen, samen die veilige omgeving wel kunnen maken. Dat BrabantWonen veilig is!
Tegelijkertijd realiseer ik me dat we geen garanties kunnen afgeven dat bij BrabantWonen dergelijke vervelende ervaringen niet voorkomen. We maken immers deel uit van de maatschappij. Daarom wil ik wel de oproep doen aan ons allemaal. De oproep dat we ons inzetten voor het creëren en behouden van een veilige omgeving. Een werkomgeving waar we respectvol met elkaar omgaan en we iedereen in zijn waarde laten.
Heb je ervaring of heb je vermoedens, ook al twijfel je, neem aub contact op met P&O of met onze vertrouwenspersonen.
Onze vertrouwenspersonen zijn:
Heleen Menger: menger@resolutegroep.nl, 06-30299144
Marc de Rooy: derooy@resolutegroep.nl, 06-51097275
Groet Harrie
Uiteraard is het probleem van ongewenste intimiteiten op de werkvloer geen nieuw fenomeen maar het is door de recente onthullingen bij THE VOICE extra onder de aandacht gekomen. Iedereen heeft het erover en veel vrouwen en meisjes, maar ook jongens, durven hierdoor met hun eigen ervaringen naar buiten te komen.
Wat bij al deze verhalen naar voren komt is het enorme belang van een onafhankelijke en met name externe vertrouwenspersoon. Een externe die geen directe band heeft met het bedrijf of de organisatie waar mensen een onveilige situatie hebben ervaren. Iemand die je echt in vertrouwen kunt nemen en die zich echt voor je zal inzetten.
John de Mol zei al dat het belangrijk is dat mensen hun negatieve ervaring melden en dat is een helaas wel een feit. Alleen dan kunnen de verantwoordelijke personen worden toegesproken of aangepakt. Maar dan moet daar wel de gelegenheid voor zijn bij iemand die volledig is te vertrouwen. Iemand die geen lijntjes heeft met het bedrijf of de instantie waarbinnen de situatie zich heeft voorgedaan.
Wie had dat verwacht? Ondanks de topprestaties van de Nederlandse hockeydames op internationale toernooien en een gouden plak op de Olympische Spelen in Tokio, kwam tijdens de evaluatiegesprekken met de speelsters naar voren dat niet alle betrokkenen een goed gevoel hadden bij het teamklimaat waarin zij hebben gepresteerd. De constatering was dat de groepscultuur, de onderlinge communicatie en het individuele welzijn van speelsters en staf punten waren die verbeterd konden worden.
De KNHB heeft hier snel op ingespeeld en schakelde een externe begeleider in die met staf en speelsters een traject is gestart om de huidige teamcultuur te verbeteren.
Naast de aandacht voor het huidige teamklimaat en de onderlinge communicatie maakte de KNHB in december afspraken met een onafhankelijk vertrouwenspersoon, speciaal voor alle spelers en speelsters van de vertegenwoordigende (jeugd)elftallen van de hockeybond. Verder is er een protocol beschikbaar voor het aanstellen van vertrouwenspersonen binnen alle clubs.